تاییدیه زاب برای مهاجرت کاری به آلمان

اگر می‌خواهید برای کار در آلمان درخواست بدهید یا به‌دنبال ویزای تحصیلی هستید، نیاز به تاییدیه زاب برای اعتبارسنجی مدارکتان خواهید داشت. البته داشتن مدرک تحصیلی یا گواهینامه‌های مهارتی و مدرک زبان آلمانی هم در این فرایند نقش کلیدی دارد. بااین‌حال، در آلمان، داشتن مدرک به‎‌تنهایی، کافی نیست و پیش‌از اینکه بتوانید از مدارکتان استفاده کنید، باید آن‌ها را به‌طور رسمی با تاییدیه ZAB به ثبت برسانید. در این مقاله نحوه عملکرد این فرایند مهم را برای اخذ تاییدیه مشاغل عمومی، مشاغل خاص و تاییدیه تحصیلی زاب توضیح خواهیم داد تا همه علاقمندان به مهاجرت به آلمان بتوانند در کمترین زمان و با کمترین دغدغه وارد بازار کار یا دانشگاه این کشور شوند. از شما دعوت می‌کنیم با ما همراه باشید.

تاییدیه زاب چیست؟

در دنیای ایدئال، با همه مدارک تحصیلی یکسان رفتار می‌شود و کارفرمایان یا ایالت‌ها، به‌سادگی به افراد جویای کار یا مشتاق ادامه تحصیل، اعتماد می‌کنند؛ اما در واقعیت، سیستم‌های آموزشی و کیفیت و عمق مدرک متفاوت هستند. ZAB چیست؟ در آلمان، فرایند اعتبارسنجی به جویندگان کار اجازه می‌دهد تا مدارک خود را با مدارک معادل آلمانی مقایسه کنند. این یک فرایند رسمی است که توسط قانون فدرال، اجباری شده است و اگر مدرک شما مطابقت نداشته باشد، ممکن است نیاز به طی مراحل و صرف وقت و هزینه بیشتری داشته باشید.

در دنیای آکادمیک آلمان، سازمانی به نام اداره مرکزی آموزش و ارزیابی خارجی (ZAB - Zentralstelle für ausländisches Bildungswesen) نقش اعتبارسنج را ایفا می‌کند تا ثابت شود شما صلاحیت کار یا تحصیل را در این کشور دارید. اگر قصد دارید در آلمان مشغول به کار یا تحصیل شوید، ممکن است لازم باشد مجوز ZAB را دریافت کنید. اداره مرکزی آموزش و ارزیابی خارجی (ZAB) مرکز اعتبارسنجی ایالت‌های فدرال برای به‌رسمیت‌شناختن گواهینامه‌ها و مدارک خارجی است و درحال‌حاضر حدود 150 نفر کارمند در این اداره مشغول به کار هستند که به بیش‌از 40 زبان زنده دنیا صحبت می‌کنند. به‌عبارت دیگر، تاییدیه ZAB گواهینامه‌ تایید صلاحیت شغلی یا تحصیلی شما توسط مقامات آلمانی است.

چرا تاییدیه زاب مهم است؟

تایید مدارک توسط ZAB به این دلیل ضروری است که می‌تواند یک الزام قانونی برای استخدام در برخی از مشاغل در آلمان باشد. اگر حرفه شما نیاز به مجوز دولتی یا اعتبارسنجی دارد، باید تاییدیه زاب را دریافت کنید تا مقامات آلمانی اطمینان حاصل کنند که مدارک تحصیلی خارجی شما با همان استانداردهای مدارک آلمانی در رشته تحصیلی‌تان مطابقت دارد. علاوه‌براین، تاییدیه ZAB آلمان می‌تواند در بهبود چشم‌انداز شغلی و انتظارات حقوقی شما هم مفید باشد. در واقع با تاییدیه ZAB، چه برای ویزای کاری و چه برای تایید مدارک تحصیلی در آلمان، می‌توانید به کارفرماهایی که احتمالاً به‌دنبال شخصی مثل شما هستند، نشان دهید که مدارک شما در آلمان به رسمیت شناخته شده است و برای موقعیتی که درخواست می‌کنید، واجد شرایط هستید.

‌انواع تاییدیه زاب در آلمان

2 نوع تاییدیه زاب وجود دارد:

تائیدیه عمومی زاب

این نوع تاییدیه برای افرادی اعمال می‌شود که می‌خواهند در حرفه‌ای مشغول به کار شوند که نیازی به مجوز دولتی یا به رسمیت شناخته‌شدن ندارد. تاییدیه عمومی نشان می‌دهد که مدارک خارجی شما معادل مدرک یا گواهی‌های آلمانی مرتبط هستند.

تائیدیه مشاغل خاص

این نوع تاییدیه برای افرادی اعمال می‌شود که می‌خواهند در یک حرفه اکادمیک و خاص مانند پزشکی، وکالت یا تدریس، مشغول به کار شوند. تاییدیه مشاغل خاص نشان می‌دهد که مدارک خارجی شما شرایط لازم را برای اخذ مجوزهای دولتی یا به رسمیت شناخته‌شدن در آلمان، دارند.

شما می‌توانید به‌صورت آنلاین برای اخذ ارزیابی مدارک تحصیلی خارجی از ایران درخواست دهید. گواهی رسمی ارزیابی مدرک خارجی، کار را برای کارفرماها آسان‌تر و دغدغه‌های آن‌ها را کمتر می‌کند. مرکز ارزیابی مدارک ZAB برای ایالت‌های فدرال بادن-وورتمبرگ، برلین، نیدرزاکسن و زارلند گواهی‌ سنجش مدرک معادل صادر می‌کند؛ یعنی افرادی که می‌خواهند در یکی از این ایالت‌های فدرال مشغول به کار شوند، باید برای پروسه ارزیابی مدارک معادل صلاحیت حرفه‌ای خود، درخواست دهند. صلاحیت حرفه‌ای باید مطابق با یک حرفه قانونی آلمانی باشد که توسط قانون ایالتی تنظیم می‌شود. مقامات تشخیص ایالت‌های فدرال می‌توانند در صورت نیاز، نظر کارشناسی را درخواست و مدرک تحصیلی خارجی را با مدرک آلمانی در یک جلسه جداگانه مقایسه کنند.

‌مدارک مورد نیاز برای ZAB

مدارک مورد نیاز در فرآیند تایید مدارک ZAB شامل موارد زیر است:

مدارک تحصیلی 

روند اعتبارسنجی مدرک تحصیلی، مشابه اعتبارسنجی شغلی نیست و برخلاف گواهی‌های حرفه‌ای تحت قانون اعتبارسنجی فدرال (که فهرستی از حرفه‌های تحت نظارت را تعیین می‌کند) قرار می‌گیرند، مدارک تحصیلی پوشش داده نمی‌شوند؛ بنابراین رویه‌های متفاوتی اعمال می‌شود.

برای اعتبارسنجی مدارک تحصیلی بین‌المللی و دانشگاهی و تایید مدارک آموزشی مؤسسه آموزش عالی یا دانشگاهی که شما برای آن درخواست می‌دهید، مسئول خواهد بود که اطمینان حاصل کند مدارک شما کافی هستند. این بدان معنا است که دانشگاه‌های آلمان برای تاییدیه زاب نسبتاً سختگیر هستند؛ چون می‌خواهند یک سابقۀ دانشجویی با کیفیت بالا را به جامعه تحویل دهند؛ بنابراین، شما باید یک کپی از مدرک یا گواهینامۀ فارغ‌التحصیلی خود را ارائه دهید. ZAB محتوای مدرک یا گواهی را برای تعیین معادل آن با مدارک آلمانی ارزیابی می‌کند.

بااین‌حال، مدارک دانشگاهی تنها مدارکی نیست که مهاجران به آلمان ممکن است نیاز به اعتبارسنجی آن‌ها داشته‌باشند و ریزنمرات تحصیلی و مهارت‌های زبان هم در این فرایند مهم است. علاوه‌براین، همه مدارک تحصیلی از سراسر جهان قدرت یکسانی ندارند و مقایسه سیستم‌های آموزشی مختلف می‌تواند پیچیده باشد. به‌همین‌دلیل، ابزارهای مختلفی مانند پایگاه داده نیازمندی‌های در دسترس یا DAAD برای ساده‌سازی فرایند مهاجرت تحصیلی به آلمان پدید آمده‌اند.

ریزنمرات دانشگاه محل تحصیل

شما همچنین باید ریزنمرات دانشگاه خود را به زاب ارائه دهید. ریزنمرات باید اطلاعات دقیقی در مورد دروسی که گذرانده‌اید و نمراتی که کسب کرده‌اید، ارائه دهد. در بیشتر موارد، کارکنان پذیرش به ابزاری به‌نام Anabin اجازه می‌دهند تا مدارک دانشگاهی و ریزنمرات تحصیلی را بررسی کند. آنابین که توسط ZAB مدیریت و کنترل می‌شود، پایگاه داده‌ای از مدارک تحصیلی است که در سراسر جهان کاربرد دارد. این ابزار برای بررسی اینکه آیا مدارک دانشگاهی شما مطابق با استانداردهای آلمانی است یا خیر، توسعه یافته است. پایگاه داده آنابین بسیار جامع و به‌روز است؛ بنابراین شانس بسیار زیادی برای پوشش مدارک شما وجود دارد. همچنین کمک می‌کند تا با دفاتر ZAB در سراسر آلمان تماس بگیرید و سؤالات اضافی خود را مطرح کنید.

اثبات هر تجربه حرفه‌ای که در زمینه کاری خود دارید

اگر برای کار به آلمان مهاجرت می‌کنید باید مدارک و گواهینامه‌های معتبری از مؤسسات دارای صلاحیت ایرانی برای ارائه به دفاتر زاب در آلمان داشته باشید.

اثبات مهارت‌های زبان آلمانی

ممکن است بسته به حرفه خود، لازم باشد مدرکی دال بر سطح مهارت زبان آلمانی‌تان ارائه دهید. شما می‌توانید این مدرک را با شرکت در آزمون‌های مهارت زبان آلمانی مانند TestDaF یا Goethe-Zertifikat ارائه دهید.

مراحل ارسال درخواست برای ZAB

برای دریافت تاییدیه ZAB، باید چند مرحله را دنبال کنید:

1. نوع تاییدیه زاب مورد نیاز خود را تعیین کنید. اگر حرفه شما نیاز به مجوز دولتی یا اعتبارسنجی دارد، باید برای آن درخواست دهید. اگر حرفه شما به مجوز دولتی یا اعتبارسنجی نیاز ندارد، باید برای اعتبارسنجی عمومی درخواست دهید.

2. هنگامی که نوع تاییدیه مورد نیاز خود را مشخص کردید، باید مدارک خود را جمع‌آوری کنید و یک کپی از مدرک یا گواهینامه خارجی، ریزنمرات دانشگاه ، گواهی تجربه کاری (در صورت وجود) و مدرکی مبنی بر مهارت‌های زبان آلمانی (در صورت نیاز) ارائه دهید.

3. فرم درخواست ZAB را تکمیل کنید. این فرم در وب‌سایت ZAB وجود دارد و اطلاعات شخصی، سابقه تحصیلی و سایر جزئیات مرتبط را درخواست می‌کند.

4. برای ارسال درخواست زاب باید هزینه بپردازید.

5. پس‌از تکمیل فرم درخواست و پرداخت هزینه، باید درخواست و مدارک خود را به زاب ارسال کنید. بسته به نوع درخواستی که ارسال می‌کنید، می‌توانید این کار را از طریق پست یا به‌صورت الکترونیکی انجام دهید.

6. منتظر ارزیابی باشید. فرایند ارزیابی بسته به پیچیدگی پرونده شما می‌تواند از چند هفته تا چند ماه طول بکشد. ZAB مدارک خارجی شما را ارزیابی و آن‌ها را با مدارک مربوطه آلمانی مقایسه می‌کند. پس‌از تکمیل ارزیابی، یک گواهی زاب دریافت خواهید کرد که تاییدکننده صلاحیت شما است. برای برخی از مشاغل مانند پزشکان، دندانپزشکان و پرستاران، تایید ZAB پیش‌از درخواست مجوز دولتی در آلمان اجباری است؛ اما مشاغل دیگر، مانند مهندسان، معماران، و معلمان نیز ممکن است بسته به شرایط شغلی و ترجیحات کارفرما، به تاییدیه زاب نیاز داشته باشند.

برای بسیاری از مشاغل دیگر، داشتن تایید زاب ضروری نیست. در این موارد، کارفرما ممکن است فقط مدرکی مبنی بر تحصیلات و تجربه کاری داوطلب درخواست کند. بااین‌حال، این تاییدیه می‌تواند چشم‌انداز شغلی شما را گسترش دهد. علاوه‌براین، برخی از کارفرمایان ممکن است نامزدهای دارای مدارک مورد تایید ZAB را ترجیح دهند؛ چون می‌تواند نشان دهد که نامزد صلاحیت دارد و قادر به رعایت استانداردهای مشابه با متخصصان آموزش‌دیدۀ آلمانی است.

آیا تاییدیه زاب برای متقاضیان ایرانی ضروری است؟

اخذ تاییدیه ZAB برای افرادی که می‌خواهند در آلمان کار کنند، یک گام مهم است و نشان می‌دهد که مدارک تحصیلی خارجی شما با استانداردهای مدارک آلمانی مشابه مطابقت دارد و شما واجد شرایط کار در حرفه خود هستید. اگر حرفه شما نیاز به مجوز دولتی یا اعتبارسنجی داشته‌باشد، کسب تایید ZAB یک الزام قانونی است. علاوه‌براین، این تاییدیه می‌تواند چشم‌انداز شغلی و انتظارات حقوق و دستمزد شما را افزایش دهد. همان‌طور که گفتیم، فرایند ارزیابی ممکن است از چند هفته تا چند ماه طول بکشد؛ بنابراین مهم است که از قبل برنامه‌ریزی داشته‌باشید و زودتر درخواست خود را ارائه کنید.

چگونه می‌توانم برای گواهی معادل در ZAB اقدام کنم و هزینه آن چقدر است؟

اطلاعات مربوط به گواهی معادل را می‌توانید در صفحه اصلی ZAB پیدا کنید. درخواست برای گواهی معادل با استفاده از فرم درخواست موجود در این وب‌سایت انجام می‌شود. این فرم باید پر و امضا شود و سپس به‌همراه گواهی‌های خارجی و سایر مدارک لازم، از طریق پست یا به‌صورت آنلاین به وب‌سایت زاب ارسال شود. هزینه دریافت گواهی معادل، 485 یورو است و معمولاً باید توسط دانشجو پرداخت شود.

علت اهمیت زاب چیست؟

چندین دهه است که ZAB با مقامات رسمی آلمان به روشی ثابت و قابل اعتماد همکاری کرده است و به‌عنوان مرکز ارزابی صلاحیت ایالت‌های فدرال برای به‌رسمیت‌شناختن مدارک تحصیلات عالی خارجی، به تضمین این موضوع کمک می‌کند. خدمات ZAB، روال اعتبارسنجی در 16 ایالت فدرال آلمان به‌شیوه‌ای یکسان، شفاف و باکیفیت انجام می‌شود. در واقع، زاب با دانش خود در مورد سیستم‌های آموزشی خارجی، به شفافیت این موضوع در آلمان کمک می‌کند، به‌ویژه زمانی که دانش تخصصی ویژه در مورد یک سیستم آموزشی یا گواهی خاص برای ارزیابی یک مدرک مورد نیاز باشد.

آیا مدارک من در آلمان به رسمیت شناخته می‌شوند؟

اگر مدرک تحصیلی یا حرفه‌ای خود را در خارج از آلمان کسب کرده باشید، باید با کمک زاب اعتبار آن‌ها را در این کشور متوجه شوید. برخلاف مدارک حرفه‌ای، مدارک تحصیلی معتبر دانشگاه و مدرسه از طریق پورتال رسمی آنابین قابل پیگیری هستند و شما می‌توانید بفهمید که آیا مدرسه، دانشگاه و مدرک شما در فهرست اعتبارسنجی قرار دارند یا خیر.

اگر مدارک شما در ایران معتبر هستند، نگران نباشید. دولت آلمان به‌دنبال جلوگیری از استقرار متخصصان واجد شرایط در این کشور نیست. شناسایی حرفه‌ای نیز با این هدف انجام می‌شود تا اطمینان حاصل شود که فقط کسانی که مهارت و صلاحیت واقعی دارند، می‌توانند برای مشاغل آلمانی یا دوره‌های دانشگاهی درخواست دهند. حساس‌ترین رشته‌های تحصیلی برای اعتبارسنجی در آلمان، که تحت قانون تشخیص فدرال تنظیم می‌شود، شامل پزشکی، پرستاری، حقوق، تدریس، داروسازی، صنایع غذایی و روان‌درمانی است. مقررات سختگیرانه کمتری نیز برای معماران و مهندسان اعمال می‌شود.

دقت داشته باشید که برای مدارک تحصیلات تکمیلی، درخواست می‌دهید، مدارک سطوح پایین‌تر تحصیلی شما هم باید تایید شوند و اگر با معادل آلمانی خود در یک سطح نباشند، احتمال زیادی وجود دارد که درخواست تاییدیه مدارک شما با شکست مواجه شود.

درعین‌حال، تایید مدارک دانشگاهی، بخشی از فرایند بیشتر درخواست‌های ویزا است؛ به این معنی که هم افراد جویای کار و هم دانشجویان مشتاق باید در مورد آن اطلاعات داشته باشند. در فرایند اعتبارسنجی، مدرک شما با مدرک آلمانی مشابه مقایسه می‌شود و زمانی که مدرک‌تان به‌عنوان معادل مدرک آلمانی تایید شد، به رسمیت شناخته می‌شود و شانس بیشتری در بازار کار خواهید داشت.

نکته: لطفاً توجه داشته‌باشید، گاهی اوقات لازم است افراد، مدارک مربوطه (مانند محل آموزش، پیشنهاد شغلی) را هم ارائه دهند تا ثابت کنند که قصد دارند در آلمان، آموزش حرفه‌ای یا شغلی هدفمند را دنبال کنند.

چگونه بفهمیم که آیا گواهی پایان تحصیل ما واجد شرایط زاب است یا خیر؟

اغلب اوقات، دانش‌آموزان یا دانشجویان وقتی در وب‌سایت مؤسسه یا دانشگاه موردنظرشان بررسی می‌کنند، خیلی سریع متوجه می‌شوند که وضعیت مدرک آن‌ها به چه صورتی است؛ اما اگر شما در مورد اینکه آیا مدارکتان با معیارهای دانشگاه موردنظر  مطابقت دارد یا خیر، شک دارید، با دفتر پذیرش تماس و مستقیماً استعلام بگیرید.

همچنین، ممکن است لازم باشد گواهی پایان تحصیل شما توسط یک مرجع خارجی به رسمیت شناخته شود. این دفاتر را می‌توان در تمام شهرهای بزرگ آلمان پیدا کرد و لیست کامل مکان‌ها و جزئیات تماس آن‌ها از طریق پایگاه داده Anabin در دسترس است.

اگر مدارک شما به رسمیت شناخته نشد، ناامید نشوید. دوره‌های آموزشی در مؤسسات Studienkolleg می‌توانند به متقاضیان اجازه دهند تا استانداردهای لازم را پیدا کنند و درعین‌حال، به بینشی عمیق‌تر در مورد زبان و فرهنگ آلمانی دست یابند.

برای بررسی اینکه آیا مدرک شما به رسمیت شناخته شده است، به Anabin بروید و از موتور جست‌وجوی این پایگاه داده استفاده کنید. کشوری که مدرک شما در آن اعطا شده است (ایران) را انتخاب کنید، سپس به پایین بروید تا نوع مدرک خود را ببینید. سپس روی نوع مدرک کلیک و اطلاعات اضافی (به زبان آلمانی) را مشاهده کنید. اگر عبارت Direkter Zugang (دسترسی مستقیم) را مشاهده کردید، به این معنی است که جای نگرانی نیست و اگر کلمه Feststellungsprüfung را دیدید، ممکن است به مدارک اضافی نیاز داشته باشید.

وقتی این اتفاق افتاد، نترسید. فقط با ZAB تماس بگیرید. شما ممکن است نیاز به ارائه یک کپی محضری از گواهی مدرک خود داشته باشید؛ اما بیشتر اوقات، این فقط یک مشکل جزئی است که به‌دلیل شکاف در سوابق آنابین ایجاد شده است.

سخن پایانی

آیا آماده هستید تا افق تحصیلی یا تجاری خود را گسترش دهید و به بازار پویای آلمان دست پیدا کنید؟ داشتن تاییدیه زاب، مهاجرت کاری و تحصیلی به آلمان را بدون مشکل و استرس می‌کند. تیم متخصص ما آماده هستند تا شما را در تمام مراحل، از درخواست ویزا گرفته تا اقامت در آلمان، راهنمایی و موفقیت شما را در این حوزه تضمین کنند. پس فرصت را از دست ندهید و به ما بپیوندید.