آلمان را به عنوان بزرگترین اقتصاد اروپا میشناسند که محیطی بسیار جذاب و فوقالعاده برای افرادی دارد که به خود اشتغالی و راهاندازی کسب و کارهای شخصی مشغول هستند. این کشور رشد بسیار سریعی در کسب و کارهای کوچک و تازه تأسیس دارد و بیشتر مشاغل آلمانی را هم همین کسب و کارهای کوچک و متوسط اما موفق تشکیل میدهند. خوشبختانه آلمان کشوری است که ساکنان غیر اروپایی هم که دارای مهارت و نگرش کار آفرینی هستند، میتوانند به صورت نامحدود خود اشتغالی داشته باشند و به عنوان یک فریلنسر و یا راهاندازی یک کسب و کار تجاری در آلمان مشغول به کار شوند. در این مطلب قصد داریم در مورد ویزای خوداشتغالی در آلمان و شرایط خود اشتغالی صحبت کنیم و در این زمینه هر گونه راهنماییای که لازم است دریافت کنید را به شما ارائه دهیم. همراه مونارک باشید.
تنها کسانی میتوانند در آلمان کسب و کاری راه بیاندازند که ویزای خوداشتغالی در آلمان داشته باشند. افراد میتوانند از طریق سه روش به دریافت ویزا برای خود اشتغالی اقدام کنند که در ادامه این روشها را برای شما توضیح خواهیم داد.
اولین روشی که میتوان برای دریافت ویزای خوداشتغالی در آلمان اقدام کرد، داشتن تخصص در یک حرفه است که فرقی نمیکند به صورت آزاد یا خود اشتغالی کار میکنید. دومین روش هم این است که به عنوان یک تاجر و یا یک سرمایهگذار کسب و کار خود را شروع کنید. سومین روش هم این است یک کسب و کار راهاندازی کرده و در یک زمینه خاصی شروع به فعالیت کنید. قبل از دریافت ویزای خوداشتغالی در آلمان ابتدا باید تعیین کنید که کدام یک از این روشها برای کسب و کار شما مناسبتر است و یا قصد راه اندازی کدام یک از آنها را در آلمان دارید. البته باید این نکته را هم متذکر شویم که برآورد شرایط لازم برای دریافت ویزای خوداشتغالی در آلمان اعم از ارائه مدارک تحصیلی، مدارک سوابق کاری و فعالیتهای پیشین در حوزه تخصص و غیره بسیار مهم است.
یکی از کارهایی که میتوان بعد از دریافت ویزای خوداشتغالی در آلمان انجام داد، فریلنسری است. در این کشور شما میتوانید در حرفههای به اصطلاح لیبرال یا همان مشاغل آزاد کار کنید. افرادی که میتوانند در آلمان به صورت خود اشتغال و فریلنسر مشغول به کار شوند، شامل موارد زیر میشوند:
• تمامی وکلاً، مشاوران مالیاتی، حسابداران، مهندسان و معماران
• پزشکان، دندانپزشکان، دامپزشکان، جراحان، روانشناسان، روانپزشکان
• روزنامه نگاران، مترجمان، نویسندگان و معلمان
• هنرمندان، طراحان، نوازندگان، عکاسان، بازیگران
اما اگر شخصی شغل یا حرفهاش در این گروهها قرار نگیرد، براساس قوانین آلمان به عنوان یک تاجر شناخته میشود. در این صورت باید بعد از دریافت ویزای خوداشتغالی در آلمان و وارد شدن به کشور، کسب و کار و یا شغل و شرکت خود را در همان ابتدا ثبت کند و مالیات مربوط به آن را هم بپردازد. در نهایت هم اداره مالیات آلمان تصمیم میگیرد که شغل و حرفه شما به عنوان شغل آزاد یا همان فریلنسر در نظر گرفته شود و یا به عنوان تجارت.
شاید بعضی از افراد خود اشتغالی در آلمان را با فریلنسری در آلمان، اشتباه بگیرند، چون بین این دو مورد یک تفاوت جزئی است. اما یک فریلنسر باید حتماً دقت داشته باشد که فعالیت مورد نظر او در شاخه خود اشتغالی قرار نگیرد. در غیر این صورت ممکن است برای دریافت ویزای خوداشتغالی در آلمان دچار مشکل شود. نکتهای که باید در نظر داشته باشید این است که نه فریلنسر و نه خود اشتغال هیچ کدام در دسته شغلهای کارمندی قرار نمیگیرند. در هر دو مورد شما خود درباره خدماتی که ارائه میدهید، تصمیم گیرنده هستید. اگر چه این دو فعالیت بسیار مشابه یک دیگر هستند اما همچنان بین آنها تفاوتهایی وجود دارد.
تفاوت اصلی این دو در این است که شغلهای آزاد یا همان فریلنسرها تحت نام خود مشغول به کسب و کار هستند این در حالی است که در خود اشتغالی، افراد تحت نام تجاری خود فعالیت دارند. از نظر روند قانونی هم باید بگوییم که شغلهای آزاد نیازی ندارند که در اداره تجارت آلمان شغل خود را ثبت کنند. اما افرادی که به عنوان خود اشتغالی مشغول به فعالیت هستند، نمیتوانند بدون این که کسب و کار خود را در اداره تجارت آلمان ثبت کرده، شروع به فعالیت کنند. همچنین فریلنسرها نسبت به افراد خود اشتغال مالیات کمتری پرداخت میکنند.
افرادی که به عنوان شهروند اتحادیه اروپا هستند برای راهاندازی کسب و کار خود در آلمان نیازی به اخذ ویزای خوداشتغالی در آلمان ندارند و میتوانند به راحتی کسب و کار خود را شروع کنند. اما افرادی که جز شهروندان اتحادیه اروپا نیستند باید ویزای خوداشتغالی در آلمان را حتماً دریافت کنند. برای اخذ ویزای خوداشتغالی در آلمان باید یک طرح تجاری بسیار قوی که توسط اتباع اتحادیه اروپا و همچنین شهروندان آلمانی قابل اجرا و ارائه نیست، داشته باشید. در واقع شما باید ثابت کنید که طرح شما قرار است تأثیر بسیار خوب و مثبتی روی اقتصاد آلمان داشته باشد.
البته فقط ارائه طرح نمیتواند به شما کمک کند تا ویزای خوداشتغالی در آلمان را دریافت کنید بلکه باید مدارک خاصی که اداره اتباع خارجی محلی از شما درخواست میکند را هم ارائه دهید. بعد از ارائه این مدارک، اتاق بازرگانی محلی و یا سایر سازمانها مدارک شما را بررسی خواهد کرد تا ببنید کسب و کار شما به اندازه کافی از نظر اقتصاد آلمان مقرون به صرفه و تخصصی است یا خیر. اگر شغل شما تایید شود، ویزای خوداشتغالی در آلمان برای شما صادر خواهد شد. البته ممکن است این موضوع هم برای شما تعیین شود که شغل خود را در کجا و با چه محدودیتهایی اجرا کنید. به بیان سادهتر ممکن است مجوزی به شما داده شود که نوع خاصی از خود اشتغالی را در یک منطقه جغرافیایی خاص در آلمان راهاندازی کنید.
همان طور که پیشتر هم توضیح دادیم برای دریافت ویزای خوداشتغالی در آلمان باید در یکی از گروههای فریلنسری یا خود اشتغالی مهارت و تخصص داشته باشید و یا یک ایده تجاری که هم قابل اجرا باشد و هم برای اقتصاد آلمان سودآور باشد، داشته باشید. معمولاً سه ماه طول میکشد تا ویزای خوداشتغالی در آلمان صادر شود. تا زمانی که ویزای شما معتبر است باید به آلمان بروید و ویزای خود را تبدیل به اجازه اقامت کنید. در صورتی که بتوانید مدارکی را ارائه دهید که ثابت کند کسب و کار شما برای آلمان سودآور است و همچنین تمکن مالی برای اشتغال خود دارید، ویزای خوداشتغالی در آلمان تا سه سال تمدید خواهد شد. بعد از سه سال میتوانید با استفاده از مجوز موقت خود، ویزای اقامت دائم را هم دریافت کنید. البته ویزای خوداشتغالی در آلمان به صورت دائمی تنها زمانی برای شما صادر خواهد شد که تصمیم به راهاندازی یک استارتاپ یا شرکت در این کشور را داشته باشید.
مانند هر روش مهاجرتی دیگر، قبل از دریافت ویزای خوداشتغالی در آلمان باید الزامات و شرایطی که در ادامه عنوان میکنی را داشته باشید:
• اولین مورد زبان آلمانی است. البته که یاد گرفتن زبان برای دریافت ویزای خوداشتغالی در آلمان واجب نیست اما یکی از الزامات قبل از شروع اشتغال در این کشور است و فواید زیادی دارد.
• دومین موضوع هم سن است که البته سن عامل تعیینکنندهای برای شروع اشتغال و دریافت ویزای خوداشتغالی در آلمان نیست اما اگر بیشتر از ۴۵ سال سن داشته باشید، باید اسناد معتبری در خصوص تأمین مالی برای دوران بازنشستگی خود ارائه دهید.
• سومین مورد هم سوابق شغلی و تحصیلی است که جز مهمترین شرایط و الزامات برای دریافت ویزای خوداشتغالی در آلمان است. اگر قرار بر این باشد که به واسطه تخصص خود یک شغل جدید در آلمان راهاندازی کنید، باید معتبرترین اسناد برای اثبات شایستگی خود را ارائه دهید. در ضمن باید بین سوابق شغلی و سوابق تحصیلیای که ارائه میدهید، حتماً یک ربط و منطقی وجود داشته باشد. در واقع سوابق تحصیلی شما باید نشان دهنده صلاحیت حرفهای کافی شما برا خود اشتغالی و اخد ویزای خوداشتغالی در آلمان باشد.
برای درخواست ویزای خوداشتغالی در آلمان شما باید در همان ابتدا مدارکی را به سفارت یا کنسولگری آلمان در کشوری که زندگی میکنید، ارسال کنید. معمولاً به شما توصیه میشود که ۳ ماه قبل از تاریخ مهاجرت خود به آلمان ویزای خوداشتغالی در آلمان را درخواست دهید چرا که صادر شدن ویزای خوداشتغالی در آلمان در صورتی که مشکلی وجود نداشته باشد، سه ماه طول میکشد. مدارکی که برای درخواست ویزای خوداشتغالی در آلمان لازم است شامل موارد زیر میشوند:
• گذرنامه معتبر
• ۲ قطعه عکس ۴*۳
• طرح تأمین مالی
• بیزنس پلن
• فرم تکمیل شده درخواست ویزا
• گواهی پرداخت هزینه رسیدگی به فرایند یورو که حدود ۱۰۰ یورو است.
• گواهی بیمه سلامت
• قرارداد شغل فعلی
• رزومهای از تجریبات حرفهای و سوابق تحصیلی جهت تسهیل در اخذ ویزای خوداشتغالی در آلمان
• دو یا چند تعهد نامه از مشتریان یا کارفرمایان در آلمان برای فریلنسرها
• ارائه بیزینس پلن برای خوداشتغالی در آلمان
برای دریافت ویزای خوداشتغالی در آلمان شما نیاز به یک بیزنس پلن دارید تا کارشناسان بازرگانی سفارت آلمان این برنامه را بررسی کنند و متوجه اهداف شما شوند. در این برنامه کارشناس متوجه خواهد شد که آیا:
• نیازمندیهای حرفهای خوداشتغالی مورد نظر شما با منطق و واقعیت بازار آلمان هماهنگی دارد؟
• خود اشتغالی شما تأثیر مثبتی روی اقتصاد این کشور خواهد داشت؟
• می توانید براساس شغل خود تمکن مالی داشته باشید و از خودتان و خانوادهتان حمایت مالی کنید؟
در واقع بیزنس پلن ویزای خوداشتغالی در آلمان فرصتها و تهدیدات مربوط به کسب و کار شما را در کشور آلمان نشان میدهد. به بیان دیگر بیزنس پلن مانند یک نقشه راه است که میتواند تمام گامهای لازم در مراحل اولیه دریافت ویزای خوداشتغالی در آلمان و شروع کسب و کار در این کشور را به تصویر بکشد و الزامات مورد نیاز شما را ارائه دهد. شما میتوانید از این برنامه، در قبل و بعد راهاندازی کسب و کار خود استفاده کنید تا متوجه شوید آیا میتوانید به اهدافی که مد نظرتان است برسید و یا آنها را در آلمان پیادهسازی کنید یا خیر. همچنین میتوانید متوجه شوید برای پیادهسازی اهداف خود لازم است چه تغییراتی در برنامه خود ایجاد کنید.
بعد از این که ویزای خوداشتغالی در آلمان را دریافت کردید، فقط سه ماه فرصت دارید که خود را به کشور آلمان برسانید و کار خود را شروع کنید. برای شروع کار در این کشور هم باید ۴ مرحله اصلی بگذرانید که در این قسمت این مراحل را برای شما توضیح خواهیم داد:
اولین کاری که باید بعد از دریافت ویزای خوداشتغالی در آلمان و ورود به این کشور انجام دهید این است که آدرس محل سکونت خود را مشخص کنید. البته برای این کار نیازی به سرمایهگذاری در املاک و مستغلات ندارید. محدودیتی هم در مورد انتخاب حداقل هزینه برای تعیین محل سکونت خود هم نخواهید داشت.
بعد از دریافت ویزای خوداشتغالی در آلمان و برای شروع کار شما نیاز به یک حساب بانکی معتبر دارید. از آن جایی که باید مالیات بر درآمد خود را هم پرداخت کنید، بهتر است برای کنترل حساب خود به عنوان یک اشتغالزا، دو حساب بانکی داشته باشید.
یکی دیگر از کارهایی که باید بعد از دریافت ویزای خوداشتغالی در آلمان و وارد شدن به کشور انجام دهید، ثبت کسب و کار در اداره مالیات است. اگر به عنوان یک تاجر خود اشتغال شروع به کار میکنید، باید در دفتر تجارت محلی شغل خود را ثبت کنید. اما اگر به عنوان یک فریلنسر ویزای خوداشتغالی در آلمان شروع به کار می کنید باید در اداره مالیات محلی خود ثبت نام کنید.
همه افرادی که در کشور آلمان زندگی میکنند، باید حتماً خود را بیمه کنند که در این کشور دو نوع بیمه درمانی وجود دارد، یکی دولتی و دیگری خصوصی است. فریلنسرها و خود اشتغالها به خصوص اگر جوان و سالم باشند بعد از این که ویزای خوداشتغالی در آلمان را دریافت کردند و وارد کشور آلمان شدند، میتوانند از بیمه خصوصی استفاده کنند چون هزینه کمتری نسبت به بیمه دولتی دارد. برای بیمه دولتی افراد باید حدود ۱۴ الی ۱۵ درصد از درآمد ماهانه خود را برای بیمه پرداخت کند.
بیشتر بدانید: بیمههای مهم برای مهاجران در آلمان
بعد از دریافت ویزای خوداشتغالی در آلمان و ورود به این کشور، فریلنسرها و خود اشتغالها هم مانند سایر کارمندان موظف هستند که مالیات پرداخت کنند. نرخ پرداخت مالیات در این کشور براساس میزان درآمدی که فرد خواهد داشت، صعودی خواهد بود. در سال ۲۰۲۲ سقف درآمد برای معاف از مالیات ۹۹۸۴ یورو بود. یعنی اگر شما بیشتر از این مقدار درآمد داشته باشید باید ۱۴ درصد از مالیات خود را بابت مالیات پرداخت کنید. هر چقدر این درآمد بالاتر رود، مالیاتی که باید پرداخت کنید هم بیشتر میشود که ممکن است حتی به ۴۵ درصد هم برسد.
بیشتر بدانید: انواع مالیات در آلمان و قوانین آن
اگر در هر سال مالی در این کشور شما بیشتر از ۲۲هزار یورو درآمد داشته باشید و یا طبق پیشبینیهایی که میشود درآمد شما به ۵۰ هزار یورو برسد، علاوه بر این که باید مالیات پرداخت کنید، موظف به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده هم خواهید بود. همچنین اگر شما تاجر باشید و بیشتر از ۲۴۵۰۰ یورو در سال درآمد داشته باشید، موظف به پرداخت مالیات بر سود کسب و کار خود هم هستید. به عنوان یک فرد خود اشتغال در آلمان پس از دریافت ویزای خوداشتغالی در آلمان و شروع کار هم باید هر سه ماه یک بار مالیاتهای خود را پرداخت کنید. اگر به عنوان فریلنسر مشغول به کار هستید، باید بعد از دریافت ویزای خوداشتغالی در آلمان و وارد شدن به کشور، یک اظهارنامه مالیاتی ارائه دهید تا دولت آلمان بتواند به صورت دقیق مالیات شما را حساب کند.